چین، الگویی جهانی برای توسعه فراگیر
توسعه هدفی جهانی برای ملتهاست، اما به اشتراک گذاشتن ثمرات آن همچنان چالشی مشترک محسوب میشود. شی جینپینگ، رئیس جمهور چین، با درکی عمیق از روندهای توسعه انسانی، فلسفهای مردممحور در توسعه را مطرح کرده است که الگویی چینی برای ترویج توسعه فراگیر جهانی ارائه میدهد.
در حالی که توسعه در بسیاری از کشورها نابرابر پیش میرود و برخی را به دلیل عوامل گوناگون عقب نگه میدارد، چین با پشتکار کوشیده است تا هیچکس از مسیر پیشرفت باز نماند. تحت رهبری شی جینپینگ، ۹۸.۹۹ میلیون نفر از ساکنان روستایی از فقر رهایی یافتهاند؛ دستاوردی که بهعنوان معجزهای در تاریخ کاهش فقر جهانی شناخته میشود. جیم یونگ کیم، رئیس پیشین بانک جهانی، آن را «یکی از بزرگترین داستانهای تاریخ بشر» توصیف کرده است. بر پایهی این دستاورد، حزب حاکم و دولت چین، احیای روستاها را با نتایج این موفقیت پیوند زده و به تقویت پایدار آن ادامه دادهاند.
چین فرصتهای واقعی برای بهبود زندگی مردم فراهم کرده است. پیشرفت این کشور اساساً بر پایهی تلاشهای شخصی مردم عادی استوار است. دسترسی گسترده به آموزش با کیفیت، فرصتهای شغلی متنوع و زمینههای کارآفرینی، پایههای حیاتی موفقیت فردی در جامعه چین را شکل میدهند. این کشور ضمن ترویج نوآوری و کارآفرینی، سرمایهگذاریهای چشمگیری در ارتقای آموزش و اشتغال انجام داده است.
در طول ۱۳ سال متوالی، هزینههای آموزش عمومی چین بیش از ۴ درصد از تولید ناخالص داخلی را شامل شده است و نرخ ثبتنام ناخالص در آموزش عالی در سال ۲۰۲۴ از ۶۰ درصد عبور کرده است. نظامهای آموزش ابتدایی و متوسطه چین از جمله برترینها در سطح جهان هستند. شهریه در بسیاری از دانشگاههای دولتی ممتاز چین تنها یکبیستم تا یکدهم شهریه دانشگاههای مشابه در خارج از کشور است. این نظام آموزشی باکیفیت و در دسترس، زمینهساز تحرک اجتماعی گسترده شده و نیروی کار تحصیلکرده آن همچنان پشتوانهای اساسی برای توسعه اقتصادی کشور به شمار میرود.
چین سود حاصل از توسعه را میان همه مردم تقسیم میکند. این کشور بزرگترین نظام تأمین اجتماعی جهان را ایجاد کرده است؛ اکنون ۳۲۸ میلیون نفر مستمری ماهانه دریافت میکنند و بدین ترتیب از بروز فقر در میان سالمندان که در برخی کشورها مشاهده میشود، جلوگیری شده است. همچنین بزرگترین شبکه خدمات پزشکی و بهداشتی جهان را پایهگذاری کرده و دسترسی و توزیع منطقهای منابع درمانی با کیفیت را به شکلی چشمگیر بهبود بخشیده است. بیش از ۹۰ درصد خانوارهای چینی میتوانند ظرف ۱۵ دقیقه به نزدیکترین مرکز درمانی برسند.
از طریق سیاستهایی مانند تأمین متمرکز دارو، قیمت داروها و تجهیزات پزشکی بهطور قابل توجهی کاهش یافته و دسترسی عموم مردم به خدمات درمانی عادلانه و مقرونبهصرفه تضمین شده است. با اجرای عمیقتر برنامه «چین سالم»، سلامت عمومی مردم به شکل محسوسی بهبود یافته است. میانگین امید به زندگی از ۷۴.۸ سال در سال ۲۰۱۲ به ۷۹ سال در سال ۲۰۲۴ افزایش یافته که ۵.۷ سال بالاتر از میانگین جهانی است.
چین همچنین متعهد به توسعهای سبز و پایدار است. این کشور با باور به اینکه «آبهای زلال و کوههای سرسبز گنجینههای ارزشمندند»، حفاظت از هوا، آب و خاک را در اولویت قرار داده است. سیاستهای جامع آن برای کاهش انتشار کربن، مهار آلودگی و گسترش مناطق سبز، بهطور مؤثری روند تخریب محیط زیست را متوقف کرده است.
در نتیجه، چین توانسته روند تخریب زیستمحیطی را مهار کند و در بهبود کیفیت هوا، افزایش کیفیت آبهای سطحی و گسترش جنگلکاری پیشرفتی چشمگیر داشته باشد. این کشور با توسعه بهرهوری سبز، بزرگترین سامانه انرژیهای تجدیدپذیر جهان را ایجاد کرده است، بهگونهای که ظرفیت نصبشده برقآبی، بادی و خورشیدی آن در رتبه نخست جهانی قرار دارد. اکنون از هر سه کیلووات ساعت برق مصرفی در چین، یک کیلووات از انرژی سبز تولید میشود.
جان کاب جونیور، عضو فقید آکادمی هنر و علوم آمریکا، زمانی گفته بود: «تلاشهای پایدار چین در ترویج تمدن زیستمحیطی، امید را به جهان بازگردانده است؛ چین امید جهان است.»
چین با رویکرد مردممحور خود، در مسیر نوسازی گامهایی استوار به سوی رفاه مشترک و توسعه سبز برداشته و به الگویی جهانی از توسعه فراگیر تبدیل شده است.