مدیریت هوشمند رودخانه‌های چین توجه جهانی را برانگیخت
به‌کارگیری فناوری‌های هوشمند توسط چین در مدیریت رودخانه‌ها، بازتاب گسترده‌ای در سطح بین‌المللی داشته است؛ هم‌زمان با آنکه کارشناسان و مقامات در شهر ووهان در مرکز چین برای شرکت در «مجمع رودخانه‌های بزرگ ۲۰۲۵» گرد هم آمدند تا در بحبوحه چالش‌های فزاینده اقلیمی به بررسی راهکارها بپردازند.
بعدازظهر جمعه، لو هوی استاد گروه علوم سامانه زمین دانشگاه تسینگ‌هوا، در یکی از نشست‌های موازی این مجمع، کاربردهای نوین فناوری دیجیتال در کنترل سیلاب‌های کوهستانی را تشریح کرد. وی توضیح داد که چین با وجود ۵۷۰ هزار نقطه پرخطر در معرض سیل کوهستانی، در بسیاری از مناطق فاقد سامانه‌های نظارتی مؤثر است که همین امر موجب تأخیر در واکنش‌ها می‌شود. او به یک سامانه هشدار سریع هوشمند اشاره کرد که با ترکیب رادار، ماهواره و الگوریتم‌های هوش مصنوعی قادر است بارش‌های شدید را ردیابی، فرآیندهای سیلاب را شبیه‌سازی و هشدارهای به‌موقع صادر کند. این سامانه که در بارش شدید پکن در سال ۲۰۲۳ آزمایش شد، دقت پیش‌بینی را به شکل قابل توجهی افزایش داد و به پشتیبانی از عملیات اضطراری کمک کرد.
لو تأکید کرد این روش علاوه بر کارآمدی، مقرون‌به‌صرفه بوده و قابلیت استفاده فراتر از مرزهای چین را نیز دارد. او افزود: «با کمک پهپادها توانستیم در مدت کمی بیش از یک ماه مدل‌برداری زیرمتری بیش از ۱۴۰ آبراه سیلابی در پکن را انجام دهیم. اکنون تجربه چین در مدیریت سیلاب‌های کوهستانی آماده انتقال به سایر کشورها است.»
این ارائه توجه راتنا راجا مدیر مرکز مناطق گرمسیری مرطوب کوالالامپور تحت نظارت یونسکو را به‌شدت جلب کرد. او با ضبط سخنرانی لو در تلفن همراه خود، خواستار گفت‌وگوهای بیشتر با این استاد دانشگاه شد و گفت: «اگر بخواهیم مدیریت آب را از صفر آغاز کنیم، دهه‌ها عقب می‌مانیم؛ اما با استفاده از چنین پلتفرم‌هایی می‌توانیم از تجربه متخصصان بهره‌مند شویم.» راجا توضیح داد که مالزی با میانگین بارندگی سالانه ۳ هزار میلی‌متر، امروز با شدت بیشتر بارش‌ها مواجه است؛ بارشی که پیش‌تر در سه ساعت رخ می‌داد، اکنون تنها در یک ساعت فرو می‌ریزد و همین امر شبکه‌های زهکشی را تحت فشار قرار می‌دهد. او افزود مالزی به ذخیره‌سازی زیرزمینی آب و الگوبرداری از طرح «شهر اسفنجی» در ووهان علاقه‌مند است و در این زمینه همکاری علمی دنبال می‌شود.
«تحول دیجیتال» از دیگر محورهای مهم بحث در این مجمع بود. فیلیپ گوربسویل رئیس انجمن بین‌المللی مهندسی و تحقیقات محیط زیست آبی، تحت تأثیر سامانه‌های دوقلوی دیجیتال چین برای رودخانه‌های یانگ‌تسه و زرد قرار گرفت و گفت: «دوقلوی دیجیتال اطلاعات دقیقی در اختیار تصمیم‌گیرندگان قرار می‌دهد تا مطمئن شوند انتخاب‌های صحیح صورت گیرد و در نهایت خدمات بهتر و قابل اعتمادتر ارائه شود.»
ابعاد فرهنگی مدیریت رودخانه‌ها نیز در کانون توجه قرار گرفت. پروژه ساخت پارک فرهنگی ملی رودخانه یانگ‌تسه که ۳۰ مکان میراث طبیعی و فرهنگی جهان را در بر می‌گیرد، با سرعت در حال پیشرفت است. کارشناسان در این نشست تجربه چین در به‌کارگیری فناوری‌های AR، VR و هوش مصنوعی برای حفظ و معرفی میراث فرهنگی باستانی در امتداد رودخانه را به اشتراک گذاشتند؛ فناوری‌هایی که تضمین می‌کنند سنت‌ها در عصر دیجیتال زنده و دسترس‌پذیر باقی بمانند.
رن هوی از مسئولان پارک فرهنگی ملی یانگ‌تسه گفت: «این همگرایی میان احیای فرهنگی و پایداری زیست‌محیطی، بازتاب‌دهنده خرد سنتی چین در زمینه هماهنگی میان انسان و طبیعت است و راهکاری چینی برای توسعه پایدار جهانی ارائه می‌دهد.»
چین در همین راستا به‌طور فعال از دستور کار توسعه پایدار ۲۰۳۰ سازمان ملل حمایت می‌کند و با کشورها و نهادهای شریک، از جمله گفت‌وگوی سیاست آب چین و اتحادیه اروپا و همکاری لانچانگ-مکونگ، به دنبال تقویت سازوکارهای چندجانبه و اصلاح حاکمیت زیست‌محیطی جهانی است.
علاوه بر این، شرکت‌های چینی طراحی و اجرای پروژه‌های بزرگ زیرساختی آبی از جمله نیروگاه برق‌آبی «کاروت» در پاکستان، نیروگاه برق‌آبی «کالتا» در گینه و پروژه آب «آتبارا علیا» در سودان را بر عهده داشته‌اند؛ پروژه‌هایی که به بهبود تأمین آب و دسترسی به برق در جوامع محلی کمک کرده و زندگی میلیون‌ها نفر را تحت تأثیر مثبت قرار داده‌اند.
وو چانگ‌هوا رئیس شورای حکام انجمن آب آسیا و اقیانوسیه نیز گفت: «مدیریت رودخانه نباید پشت درهای بسته انجام شود. ما باید از یکدیگر بیاموزیم و رسالت ما پیوند دادن فرهنگ‌های پراکنده رودخانه‌ای به یک کل منسجم منطقه‌ای و گسترش نفوذ آنها فراتر از مرزها است.»
