کاریکاتور | طرح «ترامپ» برای اوکراین؛ تسلیم منابع به آمریکا؟
درگیری روسیه و اوکراین تا به امروز ادامه دارد. اکنون گویا اوکراین با روسیه درگیر نیست، بلکه وارد جنگ با آمریکا شده و شکست خورده و مجبور به پرداخت غرامتهای سرسختانه جنگی به ایالات متحده است چرا که ایالات متحده پیش نویس توافقنامه معدنی جدیدی را به اوکراین ارائه کرده که خواستههای آمریکا در آن بسیار فراتر از طرح قبلی است.
ماه گذشته، قرار بود «ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهور اوکراین در سفرش به کاخ سفید توافقنامه معدنی با آمریکا امضا کند، اما پس از وقوع یک مشاجره شدید بین او و ترامپ، هیچ نتیجهای در این سفر حاصل نشد. بنابراین، ایالات متحده بلافاصله پیشنویس توافق جدید را آماده کرد.
بر اساس گزارشهای رسانهها، تازهترین پیشنویس قرارداد معدنی، اوکراین را ملزم میکند که تمام سود حاصل از توسعه منابع طبیعی توسط شرکتهای دولتی و خصوصی خود را به یک صندوق مشترک منتقل کند. این صندوق مشترک توسط شرکت مالی توسعه بینالمللی ایالات متحده مدیریت میشود و هیئت مدیره آن متشکل از پنج عضو است که سه نفر از آنها توسط آمریکا منصوب میشوند.
طبق پیشنویس جدید توافق، ایالات متحده میتواند حق استخراج همه منابع اوکراین را «به صورت ترجیحی» خریداری کند. درآمد حاصل از صندوق مشترک ابتدا باید به آمریکا منتقل شود تا تمام وجوه ارائه شده توسط ایالات متحده به اوکراین از سال ۲۰۲۲ بازپرداخت شود. اوکراین همچنین ملزم به پرداخت نرخ بهره سالانه ۴ درصد است. اوکراین تنها پس از پایان «بازپرداختها» میتواند از درآمد صندوق برای بازسازی و سایر موارد استفاده کند.
بر اساس این پیشنویس، ایالات متحده نیمی از ذخایر نفت و گاز اوکراین، تمام مواد معدنی فلزی و بیشتر زیرساختهای این کشور از جمله جادهها، راه آهن، بنادر، خطوط لوله نفت و گاز و کارخانههای فرآوری را کنترل خواهد کرد.
اما سوال اینجاست که اگر آمریکا اینها را از اوکراین بگیرد، چه چیزی برای اوکراین باقی خواهد ماند؟ «ویکتوره شرهمِتا» اقتصاددان اوکراینی و رئیس موسس دانشگاه ملی کییف به صراحت اظهار داشت که این پیشنهاد جدید ترامپ برای توافق معدنی «در عمل اوکراین را به مستعمره ایالات متحده تبدیل میکند.»
به علاوه، این پیشنویس هیچ گونه تضمین امنیتی برای اوکراین قائل نیست.
پس از دعوای زلنسکی و ترامپ در کاخ سفید، ایالات متحده به طور موقت کمک به اوکراین را قطع کرد. اکنون زلنسکی سعی میکند از عصبانیت ترامپ جلوگیری کند، اما ترامپ همچنان «ناراحت» است.
رئیس جمهور آمریکا در پیامی در یکی از شبکههای اجتماعی منتشر کرد که خلاصه آن تقریبا این گونه است: اول، توافق معدنی (با هدف غارت اوکراین) «پیشنهاد عالی برای نجات مردم اوکراین» است؛ دوم، زلنسکی صلح و کمک ایالات متحده را رد کرد؛ سوم، کمک دولت بایدن به اوکراین بدهی اوکراین به ایالات متحده است؛ و چهارم، اوکراین باید شرایط آمریکا را بپذیرد، در غیر این صورت عواقب آن جدی خواهد بود.
به گفته «دمیتری مدودف»، رئیس جمهور سابق روسیه، این توافق برای زلنسکی یک «بن بست» به شمار میآید: اگر زلنسکی آن را تایید کند، «در میدان استقلال کییف به دار آویخته خواهد شد» اما اگر او این طرح را نپذیرد، ایالات متحده رژیم کییف را سرنگون خواهد کرد.
در حالی که صحنه نبرد، اوکراین و روسیه را در مقابل هم قرار داده، اما با بررسی دقیق پیشنویس توافقنامه ترامپ، به وضوح میتوان دید که گویی اوکراین در واقع با ایالات متحده درگیر جنگ بوده و اکنون پس از شکست، در موقعیتی قرار گرفته که باید غرامت پرداخت کند و کنترل منابع و ثروت ملی خود را به آمریکا واگذار نماید.
برخی از کاربران در فضای مجازی نوشتند «نتیجه نهایی جنگ این است: زمین اوکراین متعلق به روسیه، منابع اوکراین متعلق به ایالات متحده، بدهی جنگ متعلق به اتحادیه اروپا و افتخار متعلق به اوکراین است!»
اما آیا واقعاً در اوکراین افتخاری وجود دارد؟ مسلماً نه. اوکراین تنها با میلیونها خانواده ازهمپاشیده و سرزمینی ویران شده روبرو است.