چرا نمیتوان فرصتها در چین را از دست داد؟
«تانگ شیائودونگ» رئیس بخش چین شرکت معروف آلمانی تجهیزات نظافت «کارچر» پنجم مارس (۱۵ اسفند) در مصاحبه با رادیو و تلویزیون مرکزی چین تاکید کرد: امسال پس از گوش فرا دادن به گزارش کار دولت چین، برای سرمایه گذاری در چین و توسعه و تقویت کسب و کارمان در این کشور، اطمینان بیشتری پیدا کردیم. معتقدم بازگشت سود ما هم دلگرم کننده است.
سه شنبه ۵ مارس «گزارش کار دولت ۲۰۲۴» توسط نخست وزیر چین به مجلس ملی خلق»، بالاترین نهاد، برای بررسی تقدیم شد و توجه جهانی را به سوی خود جلب کرد.
بسیاری از سرمایه گذاران بینالمللی درک روشنتری از اهداف توسعه اقتصادی چین و نقشه راه سال ۲۰۲۴ پیدا کردهاند و شرکتهای چند ملیتی مانند کارچر آلمان پیام «فرصت چین» دریافت نمودهاند.
نیروی محرکه رشد اقتصادی جهان در حال حاضر ناکافی است و بسیاری از موسسات بینالمللی پیش بینی کردهاند رشد جهانی طی سال جاری کمتر از ۳ درصد باشد. چین هدف تولید ناخالص داخلی (GDP) خود را برای ۲۰۲۴ حدود ۵ درصد تعیین کرده که همانند هدف سال گذشته است. این هدف مطابق با انتظارات خارجی است و همچنین پیامی مثبت برای جهان به ارمغان آورده است.
هدف مذکور روشن است اما چگونه باید آن را محقق کرد؟ دولت چین ۱۰ وظیفه بزرگ را برای سال جاری مشخص کرده که شامل ترویج قاطعانه ساخت یک سیستم صنعتی مدرن، اجرای عمیق راهبرد جوان سازی کشور از طریق علم و آموزش، تمرکز بر توسعه تقاضای داخلی و گسترش گشایش در سطح بالا برای جهان خارج است. مردم از منظر این نقشه راه فهمی ملموس از «فرصت چین» به دست میآورند.
در میان موارد مذکور، « نیروهای تولید با کیفیت جدید » یک کلیدواژه داغ محسوب میشود. بسیاری از رسانههای خارجی بر این باورند که این حیطه با پتانسیل توسعه عظیم به یک شتابدهنده برای رشد اقتصادی تبدیل خواهد شد که به معنای این است که چین توجه بیشتری به مدل توسعه «نوآوری» اختصاص میدهد.
برای مثال، گزارش کار دولت از بهینه سازی و ارتقاء زنجیره صنعتی و زنجیره تامین سخن به میان آورده است. در حال حاضر در «دلتای رود مروارید»، یک دستگاه تلفن همراه با ۹۵ درصد قطعاتش ظرف یک ساعت تجهیز میشود؛ در «دلتای رود یانگتسه»، یک «چرخه صنعتی چهار ساعته» برای خودروهای انرژی جدید تدریجا شکل گرفته…انعطاف پذیری و رقابت پذیری زنجیره صنعتی آینده در چین افزایش خواهد یافت.این امر فضای توسعه بیشتری را برای شرکتها خواهد گشود و انگیزه و انرژی تازهتری را برای جهان به ارمغان میآورد.
در عین حال، گزارش مذکور طرحهای مشخصی را برای توسعه نوآورانه صنایع نوظهور، صنایع آینده و اقتصاد دیجیتال برنامه ریزی کرده است. برخی از تحلیلگران میگویند چنین صنایعی مثل انرژی جدید، اقتصاد دیجیتال، هوش مصنوعی، تولید پیشرفته و بهداشتی-درمانی در حال حاضر حوزههای کلیدی هستند که برخی سرمایه گذاران خارجی در این حوزهها وجوه سرمایه گذاری شان را افزایش داده اند.
صندوق ثروت ملی خاورمیانه در سال ۲۰۲۳ خودروهای انرژی جدید چین را «جارو» کردند و توجه جهان را به خود جلب نمودند. در آینده شرکتهای چندملیتی از فرصتهای نوآورانه بیشتری در چین بهره خواهند برد.
بیاید باز هم به بازار نگاهی بیاندازیم. خانم «سوزان کلارک» رئیس و مدیرعامل «اتاق بازرگانی آمریکا» اخیرا در رأس هیاتی به چین سفر کرد. او چندین بار تاکید کرد که چین بازاری است که شرکتهای آمریکایی اهمیتی فراوان برای آن قائل هستند. طی تعطیلات اخیر عید بهار، مجموع هزینه سفر گردشگران داخلی چین در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۴۷.۳ درصد افزایش یافت و گیشه سینمای عید بهار هم رکورد جدیدی را به ثبت رساند.
گزارش مذکور بر تمرکز بر توسعه تقاضای داخلی، تاکید کرده است. این بازار فوق العاده عظیم با بیش از ۱.۴ میلیارد نفر جمعیت، خواه در بحث ترویج و گسترش مصرف جدید باشد، خواه تثبیت و گسترش مصرف سنتی، یک فرصت برد-برد اجتناب ناپذیر برای جهان قلمداد میگردد.
گشایش، پیام کلیدی دیگری است که جهان خارج از گزارش کار امسال دولت چین برداشت کرد. از تسهیل دسترسی به بازار برای صنایع خدماتی مانند مخابرات و مراقبتهای درمانی گرفته تا گسترش فهرست صنایعی که سرمایهگذاری خارجی را تشویق میکنند و اجرای هشت اقدام برای حمایت از ساخت مشترک و کیفیِ ابتکار «کمربند و جاده»، این گزارش اقداماتی را برای توسعه سیاست گشایش فهرست کرده و موجب تقویت اعتماد شرکتهای چند ملیتی شده است.
در شرایط کنونی که مملو از درگیریهای ژئوپلتیکی تشدیدیافته است و احیای اقتصادی جهان به کندی پیش میرود، دستیابی به اهداف مورد انتظار چین در سال جاری کار سادهای نخواهد بود و تلاشهای بیشتری مورد نیاز است.
اما همانگونه که گزارش کار مذکور تاکید کرده، روند صعودی بر جنبههای منفی میچربد.فراهم آوردن فرصتهای جدید برای جهان به وسیله توسعه جدید چین، تعهد این کشور است و باید عملکردهای چین نیز باشد.