نگاهی به راه حل چین برای تنش زدایی از درگیری فلسطین-اسرائیل
چین در مواجهه با شمار سرسام آور قربانیان غیرنظامی و فاجعه‌های انسانی ناشی از درگیری در غزه که بیش از یک ماه به طول انجامیده در نشست ۲۱ نوامبر (۳۰ آبان) بار دیگر تاکید کرد اولویت اصلی باید آتش بس فوری و پایان دادن به جنگ، توقف تمام خشونت‌ها و حملات علیه غیرنظامیان و آزادی اسرا باشد.
جامعه بین‌المللی باید تدابیر کاربردی برای جلوگیری از توسعه درگیری‌ها و تاثیرگذاری بر ثبات کل منطقه خاورمیانه، اتخاذ کند. چین نیز بار دیگر تصریح کرده که راه حل اساسی درگیری‌های فلسطین-اسرائیل اجرای «راه حل دو کشور» است.
«وانگ یی» وزیر خارجه چین تماس‌های عمیقی با وزرای خارجه، اشخاص مسئول و شخصیت‌های سیاسی مرتبط کشورها و سازمان‌های بین‌المللی برقرار کرده است.
نماینده ویژه دولت چین در امور خاورمیانه به کشورهای زیادی در این منطقه سفر کرده و در «نشست صلح قاهره» نیز حضور یافت. چین از زمان آغاز درگیری فلسطین-اسرائیل، به تلاش سخت برای تنش زدایی از این درگیری، حفظ جان غیرنظامیان، افزایش کمک‌های بشردوستانه و جلوگیری از فاجعه‌های انسانی ادامه داده است.
چین فاصله‌ای بسیار دور با خاورمیانه درد اما هیچگاه یک «تماشاچی» در امور منطقه نبوده است. از پیشنهاد چهار ماده‌ای «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین در سال ۲۰۱۳ و ۲۰۱۷ برای حل مساله فلسطین-اسرائیل گرفته تا پیشنهاد سه ماده‌ای او در دیدار «محمود عباس» رئیس جمهور فلسطین که ماه ژوئن امسال به چین سفر کرده بود، تا دیدارش با نخست وزیر مصر پس از دور کنونی درگیری فلسطین-اسرائیل همگی به وضوح موضع اساسی چین را نشان می‌دهد.
مفهوم سیاست چین در قبال فلسطین و اسرائیل دائما غنی شده اما عناصر اصلی آن بدون تغییر باقیمانده که همان لزوم ترویج آتش بس و پایان جنگ، تاکید بر ترویج صلح و مذاکره و اجرای «راه حل دو کشور» است.
طبق نتایج نظرسنجی که آژانس نظرسنجی «یوگوان» در ماه مه امسال انجام داد ۸۰ درصد فلسطینی‌های شرکت کننده، چین را به عنوان یک میانجیگر صلح بالقوه در درگیری فلسطین-اسرائیل ترجیح می‌دهند. چرا اظهارات چین عموما از سوی دو طرف درگیری و جامعه بین‌المللی مورد قبول واقع شده است؟ این بخاطر آن است که مردم چین صلح دوست و مخالف خشونت هستند و همواره از روی انصاف سخن می‌گویند و اقدامات درستی دارند.
چین در موضوع فلسطین و اسرائیل بر خلاف سیاست «یک طرفه» ایالات متحده منافع خودخواهانه ندارد و از هیچ طرفی جانبداری نمی‌کند.
پکن صادقانه امیدوار به آتش بس میان فلسطین و اسرائیل و پایان جنگ و همزیستی مسالمت آمیز است. برخی کارشناسان اشاره می‌کنند که چین دوست مشترک هم برای فلسطین و هم برای اسرائیل است. چین نگران حقوق بقا، تشکیل کشور و بازگشت فلسطینیان و همچین نیازهای بقا و امنیت اسرائیل است. چین کجا ایستاده است؟ چین همواره طرفدار انصاف و عدالت است. همانطور که مجله آمریکایی «دیپلمات» نوشته، چین «واقعا یک طرف بی‌طرف» است.
همچنین از لحاظ اقدامات عملی تلاش‌های چین برای همگان واضح و روشن است. از زمان شروع درگیری کنونی، آقای شی با بسیاری از سران خارجی درباره مساله فلسطین-اسرائیل تبادل نظر کرده؛ وزیر خارجه چین تماس‌های عمیقی با وزرای خارجه و سران بسیاری از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی برقرار نموده؛ فرستاده ویژه دولت چین در امور خاورمیانه به مصر، قطر و دیگر کشورها سفر کرده و در نشست صلح قاهره درباره مساله فلسطین حضور یافته است.
علاوه بر این جین دو میلیون دولار کمک بشردوستانه اضطراری از طریق «تشکیلات خودگردان فلسطین» و نهادهای سازمان ملل ارائه کرده و غذا، دارو و دیگر اقلام به ارزش ۱۵ میلیون یوان از طریق مصر برای نوار غزه ارسال نموده است.
می‌توان گفت تلاش‌های چین برای ترویج صلح و مذاکره تا وقتی که این دور از مناقشات رخ داده، ادامه یافته است.
به عقیده کارشناسان مسائل بین‌الملل در عین حال که چین موضعی عینی و منصفانه دارد، از اقدامات عملی برای کاهش تنش میان فلسطین و اسرائیل بهره میبرد، بحران انسانی را کاهش می‌دهد و صلح و ثبات را به خاورمیانه باز می‌گرداند و نقشی مثبت و سازنده ایفاء می‌کند.
«ابراهیم هاشم» پژوهشگر امور راهبردی اماراتی به خبرنگار نشریه «بلو هال آبزرور» گفت: در منطقه ما مردم و دولت‌ها معتقدند که چین یک نقش مهم در حل درگیری فلسطین-اسرائیل به شیوه‌ای منصفانه، عادلانه و عینی بازی می‌کند.
وی افزود: چین اخیرا به عربستان سعودی و ایران کمک کرد تا دوباره به هم نزدیک شوند به گونه‌ای که ثبات را برای منطقه به ارمغان آورد. چین از زمان وقوع بحران کنونی اقدامات برجسته‌ای در شورای امنیت سازمان ملل انجام داده است. چین مجموعه‌ای از ابتکارات را برای منطقه ما پیشنهاد کرد که به مردم منطقه و بقیه نقاط جهان نشان دهنده تمایل چین برای ایفای یک نقش مهمتر در صحنه بین‌المللی و کمک به منطقه ما برای دستیابی به صلح و ثبات است.
