چین در مسیر گشایش گستردهتر؛ نقشه راه پنجساله برای تعامل عمیقتر با جهان
چین برای پانزدهمین برنامه پنجساله خود (۲۰۲۶ تا ۲۰۳۰) در حال تعیین اولویتهایی است که کشور را به سمت تقویت گشایش با استانداردهای بالا و «گشایش بیشتر به روی جهان خارج» هدایت میکند.
طی یک نشست مهم حزبی که در ماه اکتبر برگزار شد، رهبری حزب کمونیست چین توصیههای خود را برای تدوین پانزدهمین برنامه پنجساله تصویب کرد و اولویتهای توسعه اقتصادی و اجتماعی چین را برای پنج سال آینده مشخص ساخت.
طبق این توصیهها، ترویج گشایش با استانداردهای بالا باید بهعنوان یک وظیفه کلیدی در دوره پیش رو مدنظر قرار گیرد و بر این نکته تأکید شود که گشایش و همکاری برای منافع متقابل، بخش جداییناپذیر مسیر مدرن سازی چین هستند. پرسش این است که این تعهد در عمل چه معنایی دارد و چگونه به سیاستهای مشخص تبدیل خواهد شد؟
تمرکز اصلی بر هماهنگی با قوانین اقتصادی و تجاری بینالمللی با استانداردهای بالا خواهد بود. تلاشهایی برای گسترش شبکه مناطق آزاد تجاری چین با محوریت جهانی و استانداردهای پیشرفته و همچنین تقویت روند پیوستن به توافقنامههای بینالمللی کلیدی، از جمله توافقنامه جامع و مترقی مشارکت ترانسپاسیفیک (CPTPP)، توافقنامه مشارکت اقتصاد دیجیتال (DEPA) و توافقنامه سازمان تجارت جهانی درباره تدارکات دولتی، در جریان است.
علاوه بر تسهیل جریان آزاد کالا، چین با گسترش فهرست کشورهای معاف از ویزا، مبادلات مردمی خود را با جهان افزایش خواهد داد. بازار چین نیز از طریق پیشبرد مذاکرات سرمایهگذاری خارجی مبتنی بر رویکرد فهرست منفی، قابل دسترستر خواهد شد.
چین بهطور ویژه دسترسی به بازار در بخش خدمات را توسعه خواهد داد. این کشور، آزادسازی در این بخش را کلید گشایش جامع با استانداردهای بالا میداند. گشایشهای آزمایشی در بخشهای مخابرات و مراقبتهای بهداشتی گسترش خواهد یافت و در بخشهای آموزش و فرهنگ، روند گشایش با شیوهای محتاطانه و منظم دنبال خواهد شد.
تجارت خدمات، حوزه کلیدی دیگری خواهد بود. چین با برگزاری رویدادهای بزرگی مانند نمایشگاه بینالمللی واردات چین، نمایشگاه تجارت خدمات چین و نمایشگاه بینالمللی سرمایهگذاری و تجارت چین، در تلاش است شرکتهای خارجی بیشتری را برای سرمایهگذاری جذب کرده و مدلهای تجاری متنوع مبتنی بر خدمات را معرفی کند.
سیاست درهای باز چین بر پایه ایجاد نتایج برد-برد استوار است. این کشور به حفظ نظم اقتصادی بینالمللی منصفانه، عادلانه، باز، فراگیر و سودمند برای همگان متعهد است و قصد دارد همکاری اقتصادی و تجاری متقابل را با همه کشورها تقویت کند. بر اساس توصیهها، همکاری باکیفیت در چارچوب ابتکار کمربند و جاده نیز بیش از پیش تعمیق خواهد شد.
چین در زمینه گشایش به دستاوردهای قابل توجهی رسیده است. حجم تجارت خارجی کالای چین طی هشت سال متوالی در رتبه نخست جهان قرار داشته و صادرات و واردات این کشور بهترتیب بیش از ۱۴ درصد و ۱۰ درصد از کل جهانی را تشکیل میدهد.
از سال ۲۰۲۴، چین برای همه کشورهای کمتر توسعهیافته (LDC) که روابط دیپلماتیک با آنها دارد، در ۱۰۰ درصد خطوط تعرفهای، سیاست «تعرفه صفر» را اعمال کرده است. همچنین گامهای بیشتری برای تسهیل صادرات کشورهای کمتر توسعهیافته به بازار چین در سالهای آینده برنامهریزی شده است.
در سطح جهانی، چین بهطور فعال در همکاریهای چندجانبه حضور خواهد داشت. انتظار میرود مشارکت این کشور در اصلاحات سازمان تجارت جهانی و تدوین قوانین در حوزههای نوظهوری مانند تجارت دیجیتال، هوش مصنوعی و تابآوری زنجیره تأمین پررنگتر شود.
وانگ ونتائو، وزیر بازرگانی چین، تأکید کرده است: «گشایش با استانداردهای بالای چین به شکلگیری اجماع جهانی کمک میکند. این روند همچنین محیطی سالم برای تجارت، سرمایهگذاری، توسعه و همکاری جهانی فراهم میآورد و نیرویی مثبت برای پیشبرد جهانیشدن اقتصادی ایجاد میکند.»

