بندر آزاد تجاری هاینان؛ نماد گشایش اقتصادی سطحبالای چین
بندر آزاد تجاری هاینان (FTP) از ۱۸ دسامبر(۲۰ آذر) فعالیت گمرکی ویژه خود را در سراسر جزیره آغاز خواهد کرد؛ اقدامی مهم که نشاندهنده تداوم گشایش اقتصادی سطحبالای چین و گامی تازه در مسیر توسعه اقتصاد جهانی باز است.
اجرای این طرح فرصتهای تازهای برای همکاریهای اقتصادی و تجاری میان چین و سایر کشورها ایجاد خواهد کرد.
با آغاز رسمی عملیات گمرکی، استان جزیرهای هاینان نظام نظارتی ویژهای با عنوان «دسترسی آزادتر در خط اول، کنترل تنظیمی در خط دوم و جریان آزاد در داخل جزیره» را اجرا میکند. این ساختار دولایه گمرکی، تجارت آزادتر بین هاینان و مناطق خارج از مرز گمرکی چین را ممکن میسازد، در حالی که کنترلهای معمول برای سرزمین اصلی همچنان برقرار خواهد ماند.
این طراحی نهادی، هاینان را به یکی از محورهای اصلی پیوند چین با بازار جهانی تبدیل میکند. از نظر تجاری، جزیره پوشش سیاست تعرفه صفر را به ۷۴ درصد از کالاهای وارداتی گسترش میدهد و توسعه بیشتر آن در آینده پیشبینی شده است. با تکیه بر رویههای سادهتر گمرکی، کارایی تجارت فرامرزی افزایش یافته و مزایایی کمهزینه و پرراندمان برای بازرگانان ایجاد میشود. انتظار میرود هاینان به مرکزی مهم برای ورود کالاهای جهانی به بازار چین بدل شود.
در حوزه سرمایهگذاری، هاینان به گشودن بخشهایی مانند گردشگری، خدمات مدرن و فناوریهای نو و پیشرفته ادامه میدهد. شرکتها و نیروهای متخصص واجد شرایط نیز از نرخهای ترجیحی مالیات بر درآمد برخوردار خواهند شد که در سطح بینالمللی رقابتی است.
طی پنج سال گذشته، هاینان ۱۰۲.۵ میلیارد یوان (۱۴.۴۷ میلیارد دلار) سرمایهگذاری خارجی واقعی جذب کرده و نرخ رشد متوسط سالانه آن ۱۴.۶ درصد بوده است. این سرمایهگذاری از ۱۷۶ کشور و منطقه تأمین شده و پیشبینی میشود پس از آغاز عملیات گمرکی ویژه، روندی صعودیتر پیدا کند.
در سالهای اخیر، تجارت خارجی هاینان رشدی چشمگیر داشته است. در سال ۲۰۲۴، حجم کل واردات و صادرات کالاهای این استان به ۲۷۷.۶۵ میلیارد یوان رسید که نسبت به سال قبل ۲۰ درصد و در مقایسه با سال ۲۰۲۰ حدود ۲۰۰ درصد افزایش نشان میدهد.
فرصتهای هاینان فراتر از جریان کالا و سرمایه است و حوزههایی همچون استعداد، آموزش و پژوهشهای علمی را نیز در بر میگیرد. این جزیره با جذب منابع آموزشی و پزشکی بینالمللی با کیفیت بالا، محیطی مناسب برای زندگی و کسبوکار ایجاد کرده است. مراکز تحقیقاتی جهانی و شرکتهای فناوری میتوانند از سیاستهای جذب استعداد و پلتفرمهای نوآوری مشترک برای همکاری در زمینههایی مانند صنایع بذر، دریاهای عمیق و هوافضا استفاده کرده و در فرصتهای ناشی از نوآوری علمی چین سهیم شوند.
هاینان در حال تسریع ایجاد نظام نهادی منطبق با استانداردهای بینالمللی است. تقویت حمایت از مالکیت فکری، نوآوری در سازوکار حل اختلافات تجاری، بهبود حاکمیت قانون، سادهسازی رویههای اداری و تسهیل جریان سرمایه فرامرزی از جمله اقداماتی است که محیطی پایدار، شفاف و قابل پیشبینی برای فعالیتهای اقتصادی ایجاد خواهد کرد. این اصلاحات نهادی، الگوی تازهای برای همکاری چین با جهان ارائه میدهد.
به طور کلی، آغاز عملیات گمرکی ویژه در بندر آزاد تجاری هاینان فراتر از یک تغییر فنی در نظارت گمرکی است و مسیری سریع برای تجارت، سرمایهگذاری و نوآوری میگشاید. در شرایطی که حمایتگرایی در جهان رو به افزایش است، این اقدام نشانه عزم چین برای گسترش سیاست درهای باز در سطحی بالاتر است.
جهان به یک چین باز نیاز دارد، چراکه سیاست درهای باز به شکلی فراگیرتر، مرفهتر و پایدارتر به اقتصاد جهانی کمک میکند. دوره پانزدهم برنامه پنجساله توسعه چین (۲۰۳۰-۲۰۲۶) شاهد گامهای محکم این کشور در پیشبرد گشایش نهادی خواهد بود که شفافیت بیشتر در قوانین، مقررات، مدیریت و استانداردها را در پی دارد. مناطق آزاد تجاری آزمایشی و بندر آزاد تجاری هاینان نقش آزمایشگاه این اصلاحات را ایفا خواهند کرد.
با اجرای این سیاستها، هاینان به موتور تازهای برای تقویت همکاریهای اقتصادی و تجاری منطقهای تبدیل میشود. چین با گسترش سیاست گشایش در سطح بالا، در پی تقویت همکاریهای آزاد جهانی و ایجاد نیروی محرکهای تازه برای اقتصاد آزاد بینالمللی است




