پیشتازی چین در کشتی‌سازی سبز؛ نیرویی تازه برای کربن‌زدایی دریایی جهان
در کنفرانس اخیر توسعه کشتی سبز در شهر بندری دالیان در استان لیائونینگ واقع در شمال شرقی چین، شرکت گروه صنایع سنگین هنگلی دستاوردهای خود در زمینه فناوری کشتی‌های کم‌کربن را به نمایش گذاشت و توجه مالکان کشتی از اروپا و آسیا را به خود جلب کرد.
مدیرکل شرکت نروژی «فرانت‌لاین تانکرز» که شش تانکر نفتی را در هنگلی سفارش داده است، گفت: «به‌عنوان یک شرکت کشتی‌سازی، شاهد پیشرفت‌های چشمگیر هنگلی در مسیر تحول سبز هستیم.»
شرکت هنگلی که تنها سه سال از تأسیس آن می‌گذرد، زنجیره‌ای صنعتی و سبز از تولید اجزای اصلی تا ساخت کامل کشتی ایجاد کرده است و اکنون توانایی ساخت کشتی‌های دوگانه‌سوز با سوخت گاز طبیعی مایع (LNG)، متانول، آمونیاک و دیگر سوخت‌های جایگزین را دارد.
در شرایطی که جهان برای مقابله با تغییرات اقلیمی تلاش می‌کند، صنعت کشتیرانی – که سهم عمده‌ای از تجارت جهانی را بر عهده دارد – تحت فشار فزاینده‌ای برای کاهش ردپای کربن خود قرار گرفته است. سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) در آوریل ۲۰۲۵ با تصویب چارچوب «صفر خالص» که هدف آن دستیابی به بی‌طرفی کربنی در حمل‌ونقل بین‌المللی تا سال ۲۰۵۰ است، بر این ضرورت تأکید کرد.
در این مسیر، صنعت کشتی‌سازی چین به‌عنوان نیرویی محوری در حال نقش‌آفرینی است و از نوآوری و مقیاس تولید برای تسریع گذار به کشتی‌های سبز بهره میبرد.
در ژوئن امسال، نخستین کشتی جهان با موتور آمونیاک خالص در استان آنهویی در شرق چین رونمایی شد. همچنین در سپتامبر، بزرگ‌ترین کشتی کانتینری هوشمند تمام‌برقی جهان با سیستم باتری قابل تعویض در استان جیانگشی به آب انداخته شد.
طبق گزارش وزارت حمل‌ونقل چین، شمار کشتی‌های مجهز به انرژی نو و پاک این کشور تا سال ۲۰۲۴ از مرز هزار فروند عبور کرده است.
چین افزون بر توسعه سامانه‌های پیشران سبز، از طریق طراحی‌های آیرودینامیکی نیز بهره‌وری انرژی کشتی‌ها را افزایش می‌دهد. به‌عنوان نمونه، کشتی «ماریا کریستینا» که در سال ۲۰۲۴ توسط شرکت کشتی‌سازی دالیان (زیرمجموعه گروه کشتی‌سازی دولتی چین) به شرکت کشتیرانی مدیترانه تحویل داده شد، به شاخص طراحی بهره‌وری انرژی (EEDI) با میزان ۶۵.۵ درصد کمتر از سطح پایه دست یافت.
پشتیبانی‌های دولتی در تحقق این پیشرفت‌ها نقشی کلیدی داشته است. در اواخر سال ۲۰۲۳، چین «طرح کلی اقدام توسعه سبز صنعت کشتی‌سازی (۲۰۳۰-۲۰۲۴)» را با هدف ایجاد یک نظام توسعه پایدار در این بخش منتشر کرد.
زیرساخت‌های مرتبط نیز با سرعت در حال توسعه است. بنادر بزرگی مانند دالیان در حال تبدیل شدن به مراکز سوخت‌رسانی سبز هستند. لی گوئوفِنگ، مدیرعامل گروه بندر لیائونینگ که بندر دالیان را اداره می‌کند، گفت: «با تکیه بر تقاضای روزافزون برای سوخت‌های دریایی سبز، این گروه در حال تسریع ساخت تأسیسات ذخیره‌سازی، انتقال و سوخت‌گیری است.» او پیش‌بینی کرد که طی سه سال آینده، ظرفیت سالانه جابه‌جایی متانول سبز به ۴ میلیون تن برسد.
در همین حال، مالکان کشتی در سراسر جهان با سفارش‌های خود مسیر آینده را تعیین می‌کنند. در سال ۲۰۲۴، چین ۷۸.۵ درصد از کل سفارش‌های بین‌المللی کشتی‌های با سوخت سبز را به خود اختصاص داده بود.
چن جیان‌هوا، رئیس گروه هنگلی، اعلام کرد که تنها طی ۶ ماه، ۴۲ قرارداد جدید برای ساخت کشتی امضا شده است که شامل ۳۰ کشتی غول‌پیکر حمل نفت خام است، و سفارش‌ها تا سال ۲۰۲۹ ادامه دارد.
