سهم قابل توجه چین در گذار جهان به سوی استفاده از انرژی‌های پاک
دو گزارش روز سه‌شنبه سازمان‌های بین‌المللی در مورد انرژی‌های تجدیدپذیر بر خلاف بدبینی‌های رایج در چنین گزارش‌هایی، هر دو با خوش‌بینی نادر اما محتاطانه درباره آینده این بخش، هزینه‌های تولید انرژی پاک را به عنوان عامل اصلی در توسعه آن قلمداد کرده‌اند.
طبق گزارش «هزینه‌های تولید انرژی تجدیدپذیر در سال ۲۰۲۴» که توسط آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر منتشر شده، «کل هزینه‌های بهره‌برداری از انرژی تجدیدپذیر (۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴) برای همه فناوری‌ها بیش از ۱۰ درصد کاهش یافته به جز انرژی بادی فراساحلی که نسبتاً ثابت مانده و انرژی زیستی که ۱۶ درصد افزایش داشته است.»
در این گزارش آمده که انرژی‌های تجدیدپذیر از نظر هزینه همچنان به عنوان رقابتی‌ترین منبع جدید تولید برق هستند و ۹۱ درصد از پروژه‌های جدید تولید انرژی تجدیدپذیر که از سال گذشته . در سطح جهانی عملیاتی شده‌اند، نسبت به نیروگاه‌های جدید سوخت فسیلی کم‌هزینه و تازه تأسیس برق را با هزینه‌ای کمتر تولید می‌کنند.
سازمان ملل متحد نیز در یک گزارش دیگر با عنوان «غنیمت شمردن فرصت» از کشورها خواسته تا با اجرای سیاست‌های هوشمندانه و عملی و مشارکت بیشتر در همکاری‌های بین‌المللی، کارآیی راه حل‌های موجود برای دستیابی به «یک سیستم انرژی جهانی پاک، امن، مقرون‌به‌صرفه و عادلانه» را تضمین کنند.
این گزارش‌ها هر دو اشاره ویژه به چین داشته‌اند و در گزارش سازمان ملل آمده: «فراوانی ظرفیت تولید فناوری انرژی تجدیدپذیر در چین، عامل اصلی کاهش هزینه‌های آن در سال‌های اخیر بوده است.» هر دو گزارش از چین به خاطر مشارکت گسترده، اقدامات هماهنگ و اجرای اقدامات قاطعانه در زمینه تولید انرژی‌های پاک و همچنین تلاش برای نوآوری در این زمینه ستوده‌اند و بر آنند که چین راه حل استفاده از انرژی پاک را به کشورهای جنوب جهانی ارائه می‌کند.
همکاری جنوب-جنوب در زمینه گذار به سوی استفاده از انرژی‌های پاک در سال‌های اخیر و به ویژه با ابتکار کمربند و جاده افزایش یافته است. طبق گزارش سازمان ملل، از میان قراردادهای تأمین بودجه پروژه‌های بین‌المللی در کشورهای جنوب صحرای آفریقا ، ۱۰ تا ۱۵ درصد در چارچوب طرح کمربند و جاده بوده است.
چین تا حدودی خود را به الگویی در اجرای شش اقدامی که سازمان ملل از کشورها می‌خواهد برای تسریع گذار انرژی خود انجام دهند، تبدیل کرده است: ارائه سیاست‌های منسجم، هدفمند و عملی؛ توسعه زیرساخت‌های توانمندساز؛ قرار دادن مردم و برابری در قلب گذار؛ افزایش سرمایه‌گذاری و همکاری؛ از بین بردن موانع ساختاری در بازار و امور مالی؛ و برآوردن تقاضای رو به رشد انرژی.
به لطف تلاش‌های چین، بخش انرژی پاک اکنون ۱۰ درصد از کل اقتصاد و یک چهارم از رشد تولید ناخالص داخلی چین را به خود اختصاص داده که با اقتصادهای توسعه‌یافته جهان برابری می‌کند. با توجه به اینکه چین هنوز یک کشور در حال توسعه است، می‌توان دریافت که این دستاوردها با چه میزان از تلاش و سختکوشی و با چه دشوارهایی به دست آمده است.
در سال ۲۰۱۴، چین با ارائه یک استراتژی جدید امنیت انرژی و ترسیم مسیر بهره‌برداری انرژی پاک، اصول اساسی ایجاد یک نظام انرژی مبتنی بر تولید انرژی‌های پاک، کم کربن، ایمن و کارآمد را مشخص می‌کرد. بر مبنای این استراتژی و با انجام اقدامات جدی برای جایگزینی سوخت‌های فسیلی با انرژی‌های تجدیدپذیر، قرار است یک سیستم تأمین انرژی متکی به سوخت‌های غیرفسیلی در چین ایجاد شود.
تأمین امنیت انرژی و مواجهه با تغییرات اقلیمی چالش‌های عمده جهان هستند و تسریع توسعه بهره‌برداری از انرژی پاک و کم کربن و تحقق گذار سبز، اقدامات ضروری مشترک برای همه کشورهای جهان هستند. چین با دنبال کردن یک مسیر مناسب با شرایط واقعی خود، در روند گذار به سوی انرژی‌های پاک پیشرفت قابل توجه داشته و با داشتن تعهد به اصل «برنامه‌ریزی مشترک، ساختن مشترک و بهره‌مندی مشترک» همراه با سایر کشورها برای کمک به تسریع گذار انرژی با آنها همکاری می‌کند.
بنابراین، همانطور که این دو گزارش نشان می‌دهند، می‌توان گفت که تعهد چین به گذار به سوی استفاده از انرژی‌های پاک و پیشرفت چشمگیر در این مسیر، نشان دهنده سهم قابل توجه در اقدامات اقلیمی و توسعه پایدار جهان است.
