نگاه اجمالی به مسیر ویژه توسعه امور مالی چین
یک اندیشکده معروف چینی اخیرا با انتشار گزارشی اعلام کرد که مسیر ویژه توسعه مالی چین ارتباطی عمیق و نزدیک با کاوشها و تجربیات مالی دارد که شی جینپینگ از ۴۰ سال پیش آغاز کرده اما مشخصههای اصلی این مسیر چیست؟ چه تفاوتهای بنیادی با الگوی غربی دارد؟
ماهیت امور مالی چیست؟ – ماشین ثروتاندوزی و یا رفاه برای عموم؟
در نگاه به امور مالی غربی بر پایه منطق سرمایهداری “اولویت داشتن منافع سهامداران” شکل گرفته که در ذات خود “ماشین ثروتاندوزی برای طبقه نخبه” جامعه است. در مقابل، ماهیت امور مالی با ویژگیهای چینی، “رفاه برای عموم” است. بذرهای این ایده در دوران مدیریت شی جینپینگ در مناطق و شهرهای استان فوجیان بین سالهای ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۲ کاشته شد.
شی جین پینگ زمانی که به عنوان دبیر حزبی منطقه نینگده استان فوجیان خدمت میکرد، یکی از دغدغههای اصلی او این بود که با توجه به طول کشیدن به ثمر رسیدن یک درخت به مدت ۲۰ تا ۳۰ سال، در طول این مدت خانوادههای جنگلنشین چگونه باید امرار معاش کنند؟ مشکل تأمین مالی آنان چگونه حل میشود؟
او با یک ایده نوآورانه پیشنهاد داد که منابع جنگلی در حال رشد به عنوان وثیقه وام در نظر گرفته شوند. پس از آن، او به پیشبرد اصلاحات حقوق مالکیت جمعی جنگلها در استان فوجیان ادامه داد و درهای بانکها را به روی جنگلنشینان گشود. امروز نینگده با پوشش جنگلی ۷۱.۹۷ درصدی، به عنوان “اکسیژنبان طبیعی چین” شناخته میشود.
در گذشته، نسل “قایقنشینان” رودخانه مینجیانگ در قایقهای خود با مساحت کمتر از ۱۰ متر مربع زندگی میکردند. زمانی که شی جینپینگ به عنوان دبیر حزبی شهر فوجو خدمت میکرد، برای بهبود شرایط زندگی این قایقنشینان، دست به نوآوریهای مالی مهم زد. او طرحهای وام مسکن برای اسکان پایدار و وام کارآفرینی پرورش آبزیان را ایجاد کرد تا به این خانوادهها کمک کند زندگی قایقنشینی را ترک کرده و از فقر رهایی یابند.
زندگی قایقنشینی (بالا) در برابر اقامت در آپارتمانهای ماهیگران (پایین) در منطقه نینگده استان فوجیان
این اقدامات باعث شد که امور مالی در خدمت عموم مردم باشند و به سرآغازی برای شکلگیری سیستم امور مالی چین در عصر جدید تبدیل شدند.
رسالت واقعی امور مالی چیست؟ “بازی با پول” یا خدمت به اقتصاد واقعی؟
“اقتصاد مانند یک کالبد و امور مالی همچون خون جاری در رگهای آن است و میان این دو یک پیوند ناگسستنی وجود دارد که حیاتشان را به یکدیگر وابسته میکند”. این تشبیه گویای دبیرکل شی جینپینگ، نه تنها ارتباط تنگاتنگ اقتصاد و امور مالی را نشان میدهد، بلکه با آشکار ساختن ویژگی متمایز امور مالی با ویژگیهای چینی در مقایسه با الگوی غربی، به خوبی نشان میدهد که خدمت به اقتصاد واقعی، رسالت ذاتی امور مالی است.
در اوایل دهه ۱۹۹۰، اقتصاد شهر فوجو، مرکز استان فوجیان رونق گرفته بود اما وجود تنها دو پل روی رودخانه مینجیانگ، توسعه اقتصاد محلی را محدود میکرد. با تلاش شی جینپینگ، هشت موسسه مالی برای حل معضل تامین مالی ساخت پلهای جدید با هم همکاری کردند و بعدها، بر اساس همین الگو پروژههای بزرگ دیگر مانند بزرگراهها، تونلها و نیروگاههای برق آبی نیز در این استان اجرا شده است.
تصویری از پروژه نوسازی زیرساخت آبیاری و احداث کارخانه آب آشامیدنی نینگدونگ منطقه خودمختار نینگشیا در شمال غربی چین
شهرک توسعه صنایع فناوری پیشرفته فوجو، به عنوان یکی از نخستین مناطق ملی توسعه فناوری پیشرفته در چین، در سال ۱۹۹۱ تحت برنامهریزی شی جینپینگ تأسیس شد. او پیشنهاد داد که «بانکهای تجاری باید با نوآوری، تامین مالی در صنایع با فناوری پیشرفته را تقویت بخشد.» تحت تأثیر مداوم اهرم مالی، مساحت شهرک فناوری پیشرفته فوجو از ۵ کیلومتر مربع در آن سال به ۱۹۶ کیلومتر مربع در حال حاضر گسترش یافته و ارزش تولید سالانه آن از ۱۰۰ میلیون یوان به ۱۲۹.۵ میلیارد یوان افزایش یافته است. بیش از ۱۵۰۰ شرکت فناوری پیشرفته و صدها موسسه مالی، چرخهای مطلوب از فناوری، صنعت و امور مالی را در این منطقه تشکیل دادهاند.