نقش بریکس در گسترش همبستگی و پایداری در جهان جنوب
هفدهمین اجلاس بریکس در حالی قرار است طی روزهای یکشنبه و دوشنبه در شهر ریودوژانیرو برزیل برگزار شود که نوسانات در جهان رو به افزایش است. همزمان با تنشهای ژئوپلیتیکی فزاینده و چندپارگی اقتصادی جهان، بریکس پیوسته بیشتر به عنوان یک عامل برقراری ثبات و قطعیت در جهان شناخته میشود.
آنچه بریکس را از سایر سازوکارها متمایز میکند، طراحی چارچوب فراگیر و مشارکتی در تناسب با نیازهای اقتصادهای نوظهور و به ویژه اقتصادهای کشورهای سراسر جهان جنوب است که همگی به دنبال فرصتهای توسعه عادلانهتر هستند.
بریکس با پایبندی به “تقویت همکاریهای جنوب جهانی برای حاکمیت فراگیرتر و پایدارتر” که به عنوان موضوع اجلاس امسال آن نیز انتخاب شده، صدای کشورهایی را تقویت میکند که مدتهاست در تصمیمگیریهای جهانی به حاشیه رانده شدهاند و و همین امر نیز آن را به نیرویی تبدیل کرده که موجب برقراری ثبات در یک جهان دچار شکاف و گسست روزافزون است.
گسترش بریکس نشاندهنده یک جهش کیفی در عمل کردن آن به عنوان نماینده کشورها و نفوذ در میان آنها است. ژانویه امسال، اندونزی به عنوان بزرگترین اقتصاد آسهآن، رسماً به بریکس پیوست و امروز، کشورهای بریکس بیش از نیمی از جمعیت جهان، نزدیک به ۳۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی و بیش از ۵۰ درصد از رشد اقتصادی جهانی را تشکیل میدهند که نشان دهنده یک تحول تاریخی در سطح قدرت کشورهای جنوب جهانی و حرکت کردن آنها از حاشیه به سوی مرکز عرصه بینالمللی است.
در حال حاضر شکلگیری یک بریکس بزرگتر، پرجاذبهتر، با توان نمایندگی قویتر و دسترسی جغرافیایی گستردهتر، در حال تغییر شکل چشمانداز سیاسی و اقتصادی جهان است. تنوع رو به رشد بریکس، تعهد آن به شمول و نقش آن به عنوان نماینده واقعی کشورهای جنوب جهانی را برجستهتر میکند.
شکلگیری یک عرصه همکاری بزرگتر برای بریکس، اولویتهای توسعه اقتصادهای نوظهور را بیشتر نمایان کرده و گفتگو در شرایط برابر را تقویت کرده که این موضوع نشان میدهد کشورها پیوسته بیشتر در مورد این واقعیت به اجماع میرسند که راهحلهای چندجانبه و مؤثر باید طیف وسیعتری از صداها را در بر بگیرند و به ویژه باید شامل آن دسته از کشورهایی شوند که تا پیش از این کنار گذاشته شده بودهاند.
در عمل، بریکس از طریق ابتکاراتی که بر سرمایهگذاری در زیرساختها، انتقال فناوری و ادغام امور مالی متمرکز هستند، یک مدل توسعه امیدوارکننده و عملی برای کشورهای در حال توسعه ارائه داده است. برای بسیاری از کشورهای جنوب جهانی که با چالشهای زیرساختی، ناامنی غذایی و آسیبپذیری از تغییرات اقلیمی مواجه هستند، بریکس حمایتهایی را ارائه میکند که بسیار مورد نیاز آنان است و دیگران در ارائه آن کوتاهی کردهاند.
مهمتر از همه، بریکس همچنین یک صدای جمعی در جهت برقراری انصاف و عدالت در حکومت جهانی است. این سازوکار از پیشرفت مشترک، احترام متقابل و برابری حاکمیتی کشورها حمایت میکند و در عین حال قاطعانه با تشکیل “بلوکهای کوچک” انحصاری مخالف است.
کشورهای بریکس متعهد به اجرای چندجانبهگرایی واقعی، حفظ نظام بینالمللی با محوریت سازمان ملل متحد و همچنین حمایت و تقویت نظام تجارت چندجانبه با محوریت سازمان تجارت جهانی هستند.
کشورهای بریکس در چارچوب نهادهای مانند سازمان ملل متحد و گروه ۲۰ توانستهاند ارتباطات سیاسی، مواضع هماهنگ خود را پیش ببرند و از این طریق دست به اصلاحات سازنده در نظام حاکم بر جهان بزنند. این دستاوردها باعث شده که صدای کشورهای در حال توسعه به طور قابل توجه بیشتر شنیده شود و قدرت تعیینکنندگی و نفوذ آنها در تصویب قوانین بینالمللی افزایش پیدا کند.
در جهان پیوسته در حال پیچیدهتر شدن امروز، تمرکز بریکس بر اجماع و همکاری عملی باعث تزریق مداوم عدالت، انصاف و قابل پیشبینیتر شدن بیشتر نظم اقتصادی و سیاسی بینالمللی شده است.
بریکس اساسا با ترسیم یک تصویر عادلانهتر از جهان به دنبال توسعه فراگیر و به گوش رساندن صدای یک جمع گسترده از کشورها و یک عده معدود از آنهاست تا یک آینده بهتر را برای همه بسازد.