نمود اضطراب فناوری ایالات متحده؛ لگد زدن به تراشه‌های چینی سرعت آمریکا را بیشتر نمی‌کند
ایالات متحده پا را از گلیم خود فراتر گذاشته و طوری رفتار می‌کند که گویی «پلیس جهانی تراشه» است و می‌خواهد همه چیز را تحت کنترل خود درآورد – آن هم تنها برای مهار چین – در حالی که این نمایش قدرت، بیش از هر چیز ضعف پنهان واشنگتن را آشکار می‌سازد.
وزارت بازرگانی آمریکا اخیرا و بی‌سر و صدا، بخشی مهی از متن یکی از قوانین کلیدی خود را در «راهنمای» جنجالی مربوط به تشدید کنترل‌های صادراتی در حوزه تراشه بازنویسی کرده است. در نسخه اولیه، استفاده از تراشه‌های هوش مصنوعی Ascend ساخت «هواوی» در هر نقطه از جهان به عنوان نقض صریح کنترل‌های صادراتی آمریکا تلقی می‌شد؛ اما در نسخه اصلاح‌شده، این بند به یک «هشدار به صنعت درباره ریسک‌های استفاده از مدارهای مجتمع پیشرفته چینی، از جمله تراشه‌های خاص Ascend هواوی» تغییر یافته است.
با این حال، این تغییر ظاهری نیت واقعی ایالات متحده را پنهان نمی‌کند: واشنگتن با لحنی متکبرانه می‌کوشد نحوه استفاده شرکت‌های جهانی از تراشه‌های چینی را تحت تاثیر قرار دهد و برای آنها خط‌مشی تعیین کند. این رویکرد، نمونه‌ای روشن از اعمال صلاحیت فراسرزمینی است؛ یعنی فراتر رفتن از حدود قوانین ملی و بی‌اعتنایی آشکار به هنجارهای پذیرفته‌شده بین‌المللی. فرقی نمی‌کند این سیاست چگونه بیان شود، در اصل ماجرا تغییری ایجاد نمی‌شود: با نوعی زورگویی فناورانه روبرو هستیم که هدف آن، قطع تحمیلی همکاری‌های عادی فناوری با چین است.
«لو شیانگ» پژوهشگر «آکادمی علوم اجتماعی چین» در این باره گفت: این نوع محدودیت بی معناست. تراشه‌های هواوی همین حالا با کمبود عرضه داخلی روبروست و با توجه به تقاضای روزافزون جهانی، معدود دستورالعمل‌های مقررات آمریکا اساسا ناکارآمد هستند.
لو همچنین اظهار داشت: این بازنگری، بخشی از راهبرد ایالات متحده برای ایجاد فضای مانور است. این یک تاکتیک حساب‌شده است؛ آمریکا ابتدا با اتخاذ موضعی تند و شروطی سخت‌گیرانه وارد می‌شود، سپس با اندکی عقب‌نشینی، تلاش می‌کند خواسته‌های غیرمنطقی اولیه را منطقی و قابل قبول جلوه دهد.
برجسته‌سازی اغراق‌آمیز آنچه به عنوان «خطرات» تراشه‌های Ascend هواوی عنوان می‌شود، بازتابی از اضطراب عمیق ایالات متحده است. آنچه وزارت بازرگانی آمریکا در قالب یک «راهنما» منتشر کرده، نه فقط فاقد پشتوانه حقوقی محکم است، بلکه از ترس واشنگتن در قبال از دست دادن جایگاه سلطه‌گرانه‌اش سرچشمه می‌گیرد. با این حال، آمریکا باید به طور جدی از خود بپرسد: آیا این وسواس مفرط نسبت به کنترل صادرات و اعمال صلاحیت فرامرزی واقعا قادر خواهد بود ظهور چین را مهار کند؟
وزارت بازرگانی چین اخیرا در واکنش به این اقدام آمریکا اعلام کرد: «با لگد زدن به دیگران، سریع‌تر حرکت نخواهید کرد.» اقدامات یکجانبه و حمایت‌گرایانه برای مهار یا به حاشیه راندن دیگر کشورها، نه تنها نتیجه‌ای ندارد، بلکه در نهایت به تضعیف توان رقابتی صنایع خود ایالات متحده منجر خواهد شد.
