دوستی فولادین؛ احساسات عمیق میان چین و کامبوج
دوستی میان چین و کامبوج دیرینه و ابدی است. «شین جین پینگ» رئیس جمهور چین زمانی گفته بود که دو کشور به یکدیگر احترام می‌گذارند، اعتماد دارند، از هم حمایت می‌کنند و یکدیگر را به موفقیت می‌رسانند و به این ترتیب الگویی از برابری، منافع متقابل و برد-برد میان کشورهای بزرگ و کوچک ایجاد کرده‌اند. «چین و کامبوج هر دو کشورهایی هستند که دوستی را ارج می‌نهند و این دوستی فولادین میان چین و کامبوج گسست‌ناپذیر است.»
او در سخنرانی مهم خود درباره روابط چین–کامبوج، چند ضرب‌المثل را نقل کرد. پشت این ضرب‌المثل‌ها، داستان‌هایی درباره دوستی دو طرف نهفته است.
اعتماد شبیه درخت است
آقای شی در آستانه سفرش به کامبوج در اکتبر ۲۰۱۶ طی مقاله‌ای که در رسانه‌های کامبوج منتشر ساخت، به یک ضرب المثل کامبوجیایی اشاره کرد که می‌گوید «اعتماد شبیه یک درخت است». وی در این مقاله تاکید کرد که دوستی سنتی میان چین و کامبوج از آزمون زمان و دگرگونی‌های بین‌المللی گذر کرده و همواره ریشه‌دار و درخشان مانده است.
«نوردوم سیهانوک» پادشگاه کمبوج زمانی گفته بود که دوستی دیرینه و مستحکم میان کامبوج و چین شبیه گُلی است که هیچگاه پژمرده نمی‌شود و همیشه زیر آسمان آبی شکوفا باقی می‌ماند.
چه درختی با ریشه‌های عمیق و برگ‌های انبوه باشد و چه گلی که هرگز پژمرده نمی‌شود، همه نشان از آن دارد که دوستی عمیق میان چین و کامبوج، فراتر از زمان و ابدی است.
این دوستی ریشه‌دار، در قالب مدالی ارزشمند تجلی یافته است. شی در نوامبر ۲۰۲۰ «نشان دوستی» جمهوری خلق چین را در تالار بزرگ خلق به ملکه مادر «مونیلت» اهدا کرد. مونیلت یکی از شاهدان و مروّجان مهم دوستی چین- کامبوج محسوب می‌شود.
رهبر چین همچنین طی سال‌های اخیر چندین بار با «هون سن» رهبر کامبوج دیدار کرده است. شی جین پینگ در دسامبر سال گذشته با هون سن رئیس حزب خلق و رئیس سنای کامبوج ملاقات کرد و گفت که دوستی فولادین میان چین و کامبوج رنگارنگ و کاملا در راستای منافع مشترک مردم دو کشور است.
دوست آن باشد که گیرد دست دوست
هون سن نخست وزیر وقت کامبوج ۵ فوریه ۲۰۲۰ به چین سفر کرد. وی گفت که در این مقطع ویژه، تصمیمی موقتی برای سفر به چین گرفتم تا «حمایت قاطع دولت و مردم کامبوج از دولت و مردم چین در مبارزه با کرونا» را نشان دهم.
هون سن هنگام دیدار با شی جین پینگ در تالار بزرگ خلق این ضرب المثل را با احساس بیان کرد «دوست آن باشد که گیرد دست دوست در پریشان حالی و درماندگی».
همکاری میان کامبوج و چین طی سال‌های اخیر به شکلی روزافزون عمیق و کاربردی شده است؛ حدود دو سوم انرژی کامبوج از پروژه‌هایی که توسط چین سرمایه گذاری شده، تامین می‌شود؛ «بیمارستان دوستی چین-کامبوج» در استان «تابونگ خموم» و «بیمارستان دوستی چین-کامبوج» در «کوسما»، نقشی مهمی در ارتقای نظام سلامت و بهداشت کامبوج ایفا کرده‌اند. همچنین، «ورزشگاه ملی» که با کمک چین ساخته شد، میزبانی موفقیت‌آمیز «بازی‌های جنوب شرق آسیا ۲۰۲۳» را برای کامبوج ممکن ساخت.
حجم تجارت دوجانبه میان چین و کامبوج در سال ۲۰۲۴ به ۱۵.۱ میلیارد دلار رسید و در مقایسه با سال ۲۰۲۳ یک جهش ۲۳.۸ درصدی را به ثبت رساند. چین همچنین طی سال‌های متمادی بزرگترین منبع سرمایه گذاری کامبوج و بزرگترین شریک تجاری آن بوده است. حجم تجارت دوجانبه آنها در دهه گذشته حدودا چهار برابر شده است.
اسب را در راه دور می‌سنجند، دل را در روزگار
زمانی که رهبر چین در نوامبر سال گذشته در تالار بزرگ خلق با هون سن دیدار کرد، گفت: توان اسب در مسیر طولانی سنجیده می‌شود و دل آدمی در گذر زمان شناخته می‌گردد. چین و کامبوج بر حفظ دوستی نزدیک و شراکت قابل اعتماد تأکید دارند، با هم در روزهای سخت و آسان ایستاده و همکاری می‌کنند. این دوستی سنتی ارزشمند است و ما باید با جدیت به آن پایبند بوده و آن را توسعه دهیم تا روابط چین-کامبوج همچنان رو به جلو حرکت کند و یک جامعه سرنوشت مشترک با کمک متقابل شکل گیرد.
با نگاهی به گذشته، زمانی که کامبوج در شرایط دشواری قرار داشت، چین به طور کامل از تلاش‌های ساخت و ساز ملی این کشور حمایت کرده و به آن کمک کرد؛ از جمله ساخت اولین کارخانه سیمان کامبوج، اولین نیروگاه حرارتی، بزرگترین نیروگاه برق آبی، و همچنین ساخت اولین بزرگراه ملی چهار خطه کامبوج… جاده‌هایی که در تمامی جهات گسترش می‌یابند و پل‌هایی که موانع طبیعی را پشت سر می‌گذارند، نه فقط زندگی مردم کامبوج را آسان‌تر می‌سازند، بلکه محرک قوی برای توسعه آن به شمار می‌روند.
«هون مانت» نخست وزیر کامبوج در مه ۲۰۲۴ اعلام کرد که دولت پادشاهی کامبوج در نظر دارد یک خیابان در «پنوم پن» پایتخت این کشور را به نام «خیابان شی جین پینگ» نامگذاری نماید تا از رئیس جمهور چین به خاطر کمک‌های تاریخی به توسعه کامبوج قدردانی کند.
هون مانت در مراسم نامگذاری خیابان تاکید کرد که تحت حمایت و ترویج شی جین پینگ و رهبران کامبوج، مناسبات چین-کامبوج وارد بهترین دوره تاریخ خود شده است.
